![]() ![]() |
ရတနာျမတ္သံုးပါးႏွင့္ မိဘ၊ ဆရာ၊ မိတ္ေဆြ သဂၤဟတို႔၏ ေက်းဇူးေၾကာင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာ ျပည္ျမန္မာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ တိုက္ဖ်က္ေရး လူထုလႈပ္ရွားမႈ ၀က္ဘ္ဆိုက္ကို ေအာင္ျမင္စြာ စတင္လိုက္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ေရွးဦးစြာ အသိေပး အေၾကာင္းၾကားအပ္ပါသည္။
ဤ လႈပ္ရွားမႈကို အႏုပညာရွင္ ဦးထိန္လင္းႏွင့္ အၿငိမ္းစား ၿဗိတိသွ် သံအမတ္ႀကီး မစၥဗစ္ကီဘိုးမင္း တို႔၏ တိုက္တြန္း ေစ့ေဆာ္မႈေၾကာင့္ စတင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး အိႏၵိယ ႏိုင္ငံတြင္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိေသာ ျပည္သူ႔အာဏာ (Janaagraha ) အဖြဲ႔၏ (I paid a bribe) လႈပ္ရွားမႈကို အေျခခံ၍ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ပြင့္လင္းျမင္သာ ျပည္ျမန္မာ လႈပ္ရွားမႈသည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ ျပည္သူ႔အာဏာ အဖြဲ႔၏ လက္တြဲေဖာ္ မဟာမိတ္ အဖြဲ႔အစည္း တစ္ခု ျဖစ္ၿပီး မည္သည့္ လူပုဂိၢဳလ္ အဖြဲ႔အစည္း တစ္ဦးတစ္ရပ္၏ ၾသဇာခံ လႈပ္ရွားမႈ မဟုတ္ေၾကာင္း အသိေပးအပ္ပါသည္။
Transparency International ၏ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈ ညြန္းကိန္း (Corruption Perception Index 2013) အရ
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံေပါင္း (၁၇၇) ႏိုင္ငံ အနက္ အဆင့္ (၁၅၇) သို႔ ေရာက္ရွိေနၿပီး လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈ အထူေျပာဆံုး အေနအထားတြင္ ရပ္တည္ေနေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈသည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ သာမက ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီး ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ပါ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ျပႆနာ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ မူ၀ါဒ ခ်မွတ္သူမ်ား၊ အစိုးရ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အေနျဖင့္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈမ်ားကို အစြမ္းကုန္ တိုက္ဖ်က္ရန္ အေဆာတလ်င္ လိုအပ္ေနေၾကာင္းကို Transparency International တိုက္တြန္းထားပါသည္.။
ဤ လႈပ္ရွားမႈကို အႏုပညာရွင္ ဦးထိန္လင္းႏွင့္ အၿငိမ္းစား ၿဗိတိသွ် သံအမတ္ႀကီး မစၥဗစ္ကီဘိုးမင္း တို႔၏ တိုက္တြန္း ေစ့ေဆာ္မႈေၾကာင့္ စတင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး အိႏၵိယ ႏိုင္ငံတြင္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိေသာ ျပည္သူ႔အာဏာ (Janaagraha ) အဖြဲ႔၏ (I paid a bribe) လႈပ္ရွားမႈကို အေျခခံ၍ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ပြင့္လင္းျမင္သာ ျပည္ျမန္မာ လႈပ္ရွားမႈသည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ ျပည္သူ႔အာဏာ အဖြဲ႔၏ လက္တြဲေဖာ္ မဟာမိတ္ အဖြဲ႔အစည္း တစ္ခု ျဖစ္ၿပီး မည္သည့္ လူပုဂိၢဳလ္ အဖြဲ႔အစည္း တစ္ဦးတစ္ရပ္၏ ၾသဇာခံ လႈပ္ရွားမႈ မဟုတ္ေၾကာင္း အသိေပးအပ္ပါသည္။
Transparency International ၏ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈ ညြန္းကိန္း (Corruption Perception Index 2013) အရ
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံေပါင္း (၁၇၇) ႏိုင္ငံ အနက္ အဆင့္ (၁၅၇) သို႔ ေရာက္ရွိေနၿပီး လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈ အထူေျပာဆံုး အေနအထားတြင္ ရပ္တည္ေနေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈသည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ သာမက ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီး ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ပါ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ျပႆနာ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ မူ၀ါဒ ခ်မွတ္သူမ်ား၊ အစိုးရ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အေနျဖင့္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈမ်ားကို အစြမ္းကုန္ တိုက္ဖ်က္ရန္ အေဆာတလ်င္ လိုအပ္ေနေၾကာင္းကို Transparency International တိုက္တြန္းထားပါသည္.။
ျမန္မာ စီးပြားေရး ပညာရွင္ ဦးျမင့္ က လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈသည္ ကမာၻ႔ ျပႆနာ တစ္ရပ္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုထားၿပီး၊ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈ ျပႆနာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈ ေႏွာင့္ေႏွးျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚေနေၾကာင္း သံုးသပ္ကာ၊ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈမ်ားကို တိုက္ဖ်က္ရန္ မူ၀ါဒ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္ေနသည္ ဟု အၾကံဳျပဳ ထားပါသည္။ စင္စစ္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈ ျပႆနာ ျဖစ္ေပၚရျခင္းမွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စီမံခန္႔ခြဲေရး ယႏၱရားတြင္ မူ၀ါဒ အားနည္းခ်က္မ်ား ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သျဖင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈကို ေလွ်ာ့ခ် ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
ဤလႈပ္ရွားမႈ ေဆာင္ရြက္သူတို႔ အေနျဖင့္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူူမႈ၊ အဂတိ လိုက္စားမႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ျခင္းျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ၀န္ေဆာင္မႈ ယႏၱရားတြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈမ်ားကို အတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္လိမ့္မည္ ဟု အေလးအနက္ ယံုၾကည္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ဤ လူထုလႈပ္ရွားမႈ သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈ၊ အဂတိ လိုက္စားမႈမ်ားကို လူထု ပါ၀င္မႈျဖင့္ ေဖာ္ထုတ္ၿပီး မူ၀ါဒ ခ်မွတ္သူတို႔ အေနျဖင့္ လိုအပ္ေသာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေစရန္ တတ္စြမ္းသမွ် တိုက္တြန္း လႈံ႔ေဆာ္ သြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။
လာဘ္ေပး လာဘ္ယူ တိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ျပည္သူတို႔ အေနျဖင့္ အသံုးျပဳႏိုင္သည့္ လက္နက္မွာ “နာမည္ကိုင္ ကေလာ္တုပ္” (Name and Shame) နည္းစနစ္သာ ျဖစ္သည္။ ဤ လႈပ္ရွားမႈ ၀က္ဘ္ဆိုက္တြင္ ျပည္သူတို႔ အေနျဖင့္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈမ်ားကို လြတ္လပ္ လံုျခံဳစြာ သတင္းေပးပို႔ႏိုင္ရန္ စီစဥ္ထားပါသည္။ ကဲ့ရဲတန္သူကို ကဲ့ရဲ႕ၿပီး ခ်ီးမြမ္းတန္သူကို ခ်ီးမြမ္းျခင္းသည္ ပြင့္လင္းျမင္သာ ျပည္ျမန္မာ၏ မူ၀ါဒ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဤ လႈပ္ရွားမႈ ၀က္ဘ္ဆိုက္တြင္ ျပည္သူတို႔ အေနျဖင့္ အက်င့္စာရိတၱ ရိုးေျဖာင့္ေသာ ျပည္သူ႔၀န္ထမ္းမ်ား၊ ၀န္ေဆာင္မႈ ေကာင္းမြန္ေသာ ဌာနအဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ဂုဏ္ျပဳ ခ်ီးမြမ္းႏိုင္ရန္လည္း စီစဥ္ထားပါသည္။
ဤလႈပ္ရွားမႈသည္ ျပည္သူတို႔၏ ပူးေပါင္းမႈကို ရယူကာ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူ တိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ေရရွည္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ပြင့္လင္းျမင္သာ ျပည္ျမန္မာ လူထုလႈပ္ရွားမႈ ၀က္ဘ္ဆိုက္သို႔ ျပည္သူတို႔ ေပးပို႔လာသည့္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈမ်ားကို ၀က္ဘ္ဆိုက္တြင္ အခ်ိန္ႏွင့္ တေျပညီ ၾကည့္ရႈႏိုင္ေစရန္ စီစဥ္ထားပါသည္။
ထို႔အျပင္ အခ်က္အလက္မ်ားကို စုစည္းၿပီး လစဥ္၊ ႏွစ္စဥ္ အစီရင္ခံစာမ်ား၊ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈ သြင္ျပင္ လကၡဏာ သုေတသန စစ္တမ္းမ်ား ျပဳစု၍ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈ ပေပ်ာက္ေရး ေကာ္မရွင္၊ စာနယ္ဇင္း အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ မူ၀ါဒ ခ်မွတ္သူမ်ား၊ သက္ဆုိင္ရာ ဌာနဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး အသင္းအပင္းမ်ားႏွင့္ လူထုအဖြဲ႔အစည္းမ်ားသို႔ ေပးပို႔ကာ ျပည္သူ အေျချပဳ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ျပည္သူတို႔ အေနျဖင့္ လႈပ္ရွားမႈ ၀က္ဘ္ဆိုက္ကို အသံုးျပဳ၍ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈ၊ အဂတိ လိုက္စားမႈမ်ား သာမက ရိုးသား ေျဖာင့္မတ္ေသာ ၀န္ထမ္းမ်ား၏ စြမ္းေဆာင္မႈမ်ားကိုပါ လြတ္လပ္ လံုျခံဳစြာျဖင့္ သတင္းေပးပို႔ႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဤ လႈပ္ရွားမႈ ၀က္ဘ္ဆိုက္ကို ေအာက္ပါအတိုင္း ဖြဲ႔စည္းထားပါသည္။
၁။ ၀က္ဘ္ဆိုက္ အသံုးျပဳနည္း
http://www.transparencymyanmar.com/guidelines
၂။ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ သတင္းေပးပို႔ရန္
http://www.transparencymyanmar.com/file-a-complaint
၃။ ရုိုးသားေျဖာင့္မတ္မႈ သတင္းေပးပို႔ရန္
http://www.transparencymyanmar.com/show-appreciation
၄။ လတ္တေလာ ေပးပို႔ထားသည့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈမ်ား
http://www.transparencymyanmar.com/type/briberies
၅။ လတ္တေလာ ေပးပို႔ထားသည့္ ရိုးသားေျဖာင့္မတ္မႈမ်ား
http://www.transparencymyanmar.com/type/appreciations
သတင္းေပးပို႔ လိုသူတို႔ အေနျဖင့္ သတင္း ေပးပို႔ျခင္း ဆိုင္ရာ က်င့္၀တ္ လုပ္ထံုးမ်ား၊ သတင္း အခ်က္အလက္ လံုျခံဳေရး မူ၀ါဒမ်ားကို ဖတ္ရႈၿပီးမွ သတင္းေပးပို႔ရန္ တိုက္တြန္းလိုပါသည္။
၁။ သတင္းေပးပို႔ျခင္းဆိုင္ရာက်င့္၀တ္လုပ္ထံုးမ်ား
http://www.transparencymyanmar.com/community-standards
၂။ သတင္းအခ်က္အလက္လံုျခံဳေရးမူ၀ါဒမ်ား
http://www.transparencymyanmar.com/privacy-policy
ပြင့္လင္းျမင္သာ ျပည္ျမန္မာ ၀က္ဘ္ဆိုက္ကို အင္တာနက္ အသံုးႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေသာ ေက်းလက္ေဒသမ်ားတြင္ အသံုးျပဳႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။ ဤအခ်က္သည္ ပြင့္လင္းျမင္သာ ျပည္ျမန္မာ လႈပ္ရွားမႈ၏ အႀကီးမားဆံုးေသာ စိန္ေခၚမႈ တစ္ရပ္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ အေနျဖင့္ ေက်းလက္ ၿမိဳ႕ျပ အင္တာနက္ အသံုးျပဳမႈ ကြာဟခ်က္ကို တတ္စြမ္းသမွ် ေျဖရွင္းရန္ နည္းလမ္းမ်ား ေဖာ္ထုတ္၍ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။ အင္တာနက္ မရရွိေသးေသာ ေက်းလက္ေဒသမ်ားတြင္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔ငယ္မ်ား သို႔မဟုတ္ ကိုယ္စားလွယ္ မ်ား ဖြဲ႔စည္း ခန္႔ထားၿပီး၊ ေက်းလက္ေဒသတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မည့္ စမ္းသပ္စီမံခ်က္ တစ္ခုကို မၾကာမီတြင္ စတင္ရန္ စီစဥ္လ်က္ ရွိပါသည္။
ပြင့္လင္းျမင္သာ ျပည္ျမန္မာ လႈပ္ရွားမႈတြင္ လူအင္အား၊ ဘ႑ာေရးအင္အား အခက္အခဲမ်ား ရွိေနဆဲ ျဖစ္သျဖင့္ အသံုးျပဳရာတြင္ အခက္အခဲ တစ္စံုတစ္ရာ ၾကံဳေတြ႔ခဲ့လွ်င္ ခြင့္လႊတ္ နားလည္ ေပးၾကပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါသည္။ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္း ကၽြမ္းက်င္သူ တတ္သိ ပညာရွင္မ်ား အေနျဖင့္ ဤလႈပ္ရွားမႈတြင္ တတ္စြမ္းသမွ် ေထာက္ပံ့ ပါ၀င္ပူးေပါင္းၾကပါရန္ ေလးစားစြာျဖင့္ ဖိတ္ၾကားအပ္ပါသည္။
ပြင့္လင္းျမင္သာ ျပည္ျမန္မာ လႈပ္ရွားမႈ ကို ဆက္သြယ္လိုပါက This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. သို႔ အီးေမးလ္ ေပးပို႔၍ ျဖစ္ေစ၊ လႈပ္ရွားမႈ ဆက္သြယ္ေရး စနစ္ http://www.transparencymyanmar.com/contact သို႔ စာေရးသား၍ ဆက္သြယ္ႏိုင္ပါသည္။
ေမတၱာျဖင့္
ေမာင္ေနလင္းေအာင္
လႈပ္ရွားမႈတာ၀န္ခံ
ပြင့္လင္းျမင္သာ ျပည္ျမန္မာ လူထုလႈပ္ရွားမႈ